Z Komisji Europejskiej nadeszła oficjalna odpowiedź na moje zapytanie w sprawie dyskryminacji Polaków na Litwie.
Oto moje pytanie i odpowiedź - delikatnie mówiąc dyplomatyczna, ale przecież chodziło o postawienie sprawy na forum międzynarodowym:
"Jakie środki zamierza podjąć Komisja Europejska, aby rząd Litwy zaprzestał dyskryminacji polskiej mniejszości narodowej w tym kraju? W ostatnich miesiącach nastąpiła intensyfikacja praktyk trwających od szeregu lat: zmniejszenie liczby polskich szkół i polskich klas, przymusowa lituanizacja nazwisk, brak zwrotu majątku zabranego kilkadziesiąt lat temu przez władze sowieckie (Litwini w o wiele większym stopniu podlegają procesowi reprywatyzacji), zakaz używania polskich nazw miejscowości i ulic na terenach zamieszkałych przez polską mniejszość, co jest absolutnie niezgodne z europejskimi standardami, próby podważania mandatów posłów reprezentujących mniejszość polską w litewskim parlamencie - to są praktyki, wobec których Komisja Europejska nie może milczeć. Proszę o potraktowanie sprawy jako bardzo pilnej i wymagającej niezwłocznej interwencji".
"Sprawa Polaków na Litwie została umiędzynarodowiona i taki był cel pytania do Komisji. Odpowiedź jest w zasadzie zaproszeniem do dalszego drążenia tego tematu także na forum Rady, gdzie zasiadają szefowie rządów Polski i Litwy. Powinniśmy dalej stosować presję na Wilno w zakresie ochrony praw człowieka."
Odpowiedź Komisji Europejskiej:
"Poszanowanie praw osób wywodzących się z mniejszości, wraz z poszanowaniem zasady o niedyskryminacji stanowi jedną z fundamentalnych zasad Unii Europejskiej. Zostało to wyraźnie podkreślone w artykule 2 Traktatu o Unii Europejskiej, w formie zmienionej traktatem z Lizbony, który wejdzie w życie z dniem 1 grudnia 2009 r. Artykuł ten wpisuje poszanowanie praw osób wywodzących się z mniejszości w ramy podstawowych wartości Unii Europejskiej.
Komisja może jednakże działać jedynie w obszarach kompetencji UE, w których dyrektywa 2000/43/WE (Dyrektywa Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne, Dz.U. L 180 z 19.7.2000) wprowadza w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne.
Podniesione kwestie wchodzą w zakres odpowiedzialności państw członkowskich, które muszą zapewnić ochronę praw podstawowych poprzez zastosowanie przepisów krajowych i zobowiązań międzynarodowych. Kwestie te podlegają jurysdykcji państw członkowskich, a po wyczerpaniu wszystkich możliwości dostępnych na szczeblu krajowym, możliwe jest wniesienie sprawy do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka."
Postanowiłem pójść za ciosem i złożyłem również zapytanie do Rady UE. Oto jego treść:
"Czy Rada zamierza zobowiązać rząd Litwy do przestrzegania praw mniejszości narodowych w kontekście dyskryminacji mniejszości polskiej w tym kraju, co ma miejsce od dłuższego czasu i przejawia się w obszarze wymuszania niepolskiej pisowni nazwisk, w sferze edukacji, zakazu dwujęzyczności w nazwach miejscowości, czy braku zwrotu majątku zabranego Polakom przez władze radzieckie? Kiedy takie działania Rady mogą nastąpić?"
